Özsaygı mı Özgüven mi?

Özsaygı mı Özgüven mi? 

Çocuk psikolojisi ve gelişimine dair pek çok bilgiyi sosyal medyada, pedagoji kitaplarında ve özellikle de her konuda uzman (!) kişilerde bulmak mümkündür. Çevremizde alanla pek çok farklı görüş olmakla birlikte, bu görüşler her yerdeler ve kafa karıştırmaya devam ediyorlar. Fırsat bulduğumuz her ortamda söylediğimiz gibi biz aynı taraftayız ve birlikte çocuk büyütüyoruz. Bu bağlamda aynı dili konuşmak ve aynı tutuma sahip olmak arzusu ile pek çok çalışma yapmaya çalışıyoruz. Bültenler de bu amaca ulaşmamızı sağlayan önemli bir araç. Şubat ayı bülteninde de çok sık karıştırılan, çoğu zaman birbiri yerine kullanılan özgüven ve özsaygı kavramları arasındaki farklılıkları sizlere yazmak ve birlikte çocukları değerlendirirken daha doğru yorumlar yapmayı hedefliyoruz.

 Özgüven başarıya bağlıdır ve “Başkaları beni nasıl değerlendirir?” sorusuna cevap verir. Çocuklarda iyi tanımlanmış sınırlar içerisinde inisiyatif alma şansı vermek, daha sonra da pekiştirmek çocuğun kendisini yeterli ve değerli hissetmesine neden olur, başarı güdüsünü güçlendirir. Yapılan bir araştırmaya göre evinin çevresinde kendi dolaşmasına, kendi arkadaşlarını seçmesine ve yeni şeyleri denemesine izin verilen çocuklar ileride yapıcı özgüven, sorumluluk ve başarı duygusuna sahip yetişkinler olurlar.

Özgüven bireysel ve ekip başarısı üzerinde inanılmaz etkilidir, ancak başarıyı devamlı kılmak ve iç huzura sahip olmak özsaygıyla mümkündür.

Kendine güven; hayata karşı yapıcı ,olumlu bir bakış açısını ve kendi gücüne inanmayı gerektirir. Kendine saygı ise kendini ve sınırlarını kabul etmektir. Özsaygı dış koşullardan bağımsız bir şekilde “Ben kendimi nasıl görüyorum?” sorusuna cevap verir. Reinhold Neighbour’un aşağıdaki sözlerini hatırlamakta fayda var:

“Tanrım, bana değiştirebileceğim şeyleri değiştirebilmem için güç, değiştiremeyeceklerime katlanabilmem için sabır, ikisini birbirinden ayırabilmem için aklıselim ver.”

Kendine güven sanıldığı gibi tek başına bir önem taşımaz. Örneğin dünyada özgüveni en yüksek insanlar sosyopatlar ve mani dönemindeki bipolar hastalardır. Gerçekçi bir kendine güven;  başkalarının bizimle ilgili değerlendirmelerine dayanır ve başarı ile desteklenme ihtiyacı duyar. Başarılı olunmadığı durumlarda sarsılma yaşanır. Buna karşılık özsaygı, kişinin kendine barışıklığının bir uzantısıdır. Özsaygısı yüksek bir kişi kendini kabul ettiği ve sınırlarını iyi bildiği için başarısızlıklardan etkilenmez.

İnci Öğretmen’in “İç huzuru olan çocuk yetiştirelim.” dediği şey tam olarak bu olsa gerek. Hadi bakalım sıra sizde: Özgüven mi özsaygı mı?

Psikolog Ahmet Sert